Doorgaan naar hoofdcontent

Thema's van de podcast


Update 18 april 2024

Van onze podcast Drang naar Samenhang zijn inmiddels meer dan 100 afleveringen verschenen. De podcast gaat net als deze blog over “het begrijpen van de wereld om ons heen,” maar onder dit thema valt natuurlijk van alles, zoals de woordwolk van de podcast laat zien.


Ik geef hier een overzicht van de belangrijkste thema’s voor de geïnteresseerde (nieuwe) luisteraar. Per thema heb ik aangegeven welke afleveringen daarbij horen. Nu is het natuurlijk niet zo dat elke aflevering netjes onder één thema valt, dus je ziet sommige afleveringen onder meerdere thema’s gerangschikt. Je kunt de afleveringen direct beluisteren via de podcastspeler op deze pagina of via jouw favoriete podcastapp. 

1. Complotdenken. Complotdenken is misschien wel de meest saillante uiting van de drang naar samenhang. Luister naar afleveringen 1, 8, 9, 18, 55, 76, 83, 84, 93 en 102 voor wat we te zeggen hebben over dit thema. De meest recente aflevering gaat over Taylor Swift, die zowel onderwerp als bron van complotdenken is.

2. Politiek. Politiek, en met name de psychologie hierachter, is verrassend genoeg (voor ons) een steeds belangrijker thema geworden in de podcast. De afleveringen over dit onderwerp behoren tot onze best beluisterde. Onze eerste aflevering over politiek is een vroege, maar nog steeds heel actuele, aflevering 20, over hoe we het gedrag van Donald Trump het beste kunnen duiden. Een aantal recente afleveringen gaat eveneens over politiek: 86, 87, 103, 104, 108.

3. Taal en communicatie. Taal en communicatie spelen in bijna alle afleveringen wel een rol, maar deze afleveringen zijn speciaal aan dit thema gewijd: 5, 6, 12, 23, 30 39, 69, 79 en 94, die gaat over het voeren van een goed gesprek.

4. Verhalen. Verhalen spelen ook een centrale rol in de podcast. Ze zijn het meest prominent aanwezig in afleveringen 2, 6, 9, 10, 23, 28 en 34, maar natuurlijk ook in afleveringen 78 en 79, waarin we de films Pi en Arrival bespreken. De meest recente aflevering met dit thema is aflevering 108.

5. Sociale media en de effecten ervan. De sociale media duiken overal op in de podcast, maar komen het meest aan de orde in afleveringen 1, 21, 22, 25, 31, 32, 47, 49 en 54.

6. Misinformatie, bullshit. Misinformatie en bullshit worden het gemakkelijkst verspreid via de sociale media, maar verdienen toch specifieke aandacht. Die krijgen ze in aflevering 4, 7, 8, 22, 31, 32, 47, 65 en 70.

7. Denken. Over denkprocessen gaat het doorlopend in de podcast, maar het meest in afleveringen 3, 8, 11, 13, 17, 18, 19, 36, 53, 54, 57, 64, 67 en 70. Ook in aflevering 78, waarin we de film Pi bespreken, gaat het over denkprocessen.

8. Kennis. Wat weten we eigenlijk en wat denken we te weten? Luister voor dit onderwerp naar afleveringen 40, 41, 44 en 101, de aflevering over gezond verstand.

9. Persoonlijkheid en identiteit. In verschillende afleveringen komen deze thema’s aan de orde, met name in 14, 16, 20, 26, 27, 29, 37, 44, 45 en 63.

10. Geheugen. Zonder geheugen geen taal, denken, kennis, persoonlijkheid, identiteit en sociale media. Over geheugen gaat het in afleveringen 16, 20, 43, 45, 46, 56, 68, 77 en 107.

11. Beleving van onze omgeving. Hoe wij de wereld om ons heen (voorzover deze niet tekstueel of digitaal is) beleven kun je beluisteren in afleveringen 19, 24, 33, 38, 43, 48, 50, 53, 54, 62, 73 , 74, 75 88, 91, 92, 97 en 99.

12. Artificial intelligence. We zijn momenteel gefascineerd door dit onderwerp met de komst van ChatGPT en Bing en hun impact op de maatschappij, zoals deze afleveringen, laten zien: 57, 58, 59, 71, 89 en 105.

We zijn voorlopig nog niet uitgepraat over deze thema’s — de wereld en het psychologisch onderzoek staan niet stil — maar ongetwijfeld zullen er hier en daar wel andere thema’s bijkomen in de komende tijd. Eén interessant nieuw thema zal zelfs zeer binnenkort aan dit overzicht worden toegevoegd. 

Reacties